ازدواج جونان
گفت وگویی ریز بینانه در مورد ازدواج جوانان با دو استاد دانشگاه وپژوهشگر
خنجر مادی گرایی روی گلوی ازدواج!
بحث
ازدواج همیشه یکی از موضوعاتی است که مورد توجه بسیاری از کارشناسان وجامعه شناسان
قرار داشته است،به گونه ای که شاید بتوان آن را کهنه ترین سوژه اجتماعی دانست که
از قرار معلوم هیچ گاه کهنه نمی شود وهمیشه برای جامعه تازه است....
دراین میان نکته ای که فوق العاده قابل توجه به نظر می رسد بحثهای همیشگی است که درباره سختی ازدواج وجود دارد.به ویژه که در شرایط فعلی که به تعبیر کارشناسان جامعه با موجی از توقعات روبه رو است این بحثها بیش از هر چیزی حول محور ازدواج مطرح می شود.
دراین میان ما برای بررسی این موضوع خارج از کلیشه های موجود به بحث وگفت وگو با دوکارشناس حوزه اجتماعی،دکتر«پژمان محمد فر» ودکتر «احمد صادقی» پرداخته ایم ونظرات مختلف آنها را دراین زمینه وراههای حل مشکل وگره به نوعی کور ازدواج جویا شده ایم.مصاحبه ای که در ادامه خواهد آمد بخشی از گفت وگویی می باشد که با این دو کارشناس وپژوهشگر داشته ایم.
-جناب دکتر محمد فر،به نظر شما چرا علی رغم بحثهای گسترده ای که تاکنون درباره ازدواج داشته ایم هنوز نتوانسته ایم گره مشکل ازدواج را باز کنیم وجامعه ما در چندین سال اخیر همچنان با مشکل ازدواج روبه رو بوده است؟
به نظر من برای پاسخ به این سوال در مرحله اول باید به کلیت جامعه ودر کنار آن مسئولین توجه کرد واین سوال را مطرح کرد که آیا کلیت جامعه واقعا همت حل آن را داشته یا تنها به بحث درباره آن اکتفا کرده است؟
یعنی به تعبیری دیگرآیا جامعه و به ویژه والدین تصمیم جدی برای سر وسامان دادن وضعیت فرزندان خود دارند ویا خواهند داشت.بعد از این موضوع باید توجه کرد که واقعا ریشه در کجاست وخیلی سریع به دنبال حل آن بود.
-آقای صادقی شما هم با این بحث همت وعزم جامعه وجدی بودن ویا نبودن آن برای حل مسئله ازدواج موافقید؟
من هم تا حدودی با این حرف جناب محمد فر موافق هستم.چرا که واقعا بحث فکر واینکه چه اندیشه ای درمورد ازدواج در فضای کلی جامعه مطرح است بسیار مهم محسوب می شود یعنی واقعا دید جامعه در شرایط فعلی به ازدواج چگونه است.به نظر من در یک بحث کارشناسی شده باید این موضوع را از فضای جامعه استخراج کرد که دیدگاه معنوی ومادی هر کدام در این شرایط چه تاثیری دارد.
محمد فر:من هم فکر می کنم که بحث نوع نگاه به ازدواج در شرایط فعلی جامعه بسیار مهم خواهد بود.چرا که برفرض مثال اگر نگاه والدین دختر ویا پسر جامعه با دیدی مادی باشد شرایط به یک صورت است واگر دید معنوی واز روی پایه های مذهبی باشد به صورت دیگری خواهد بود.
-آقای محمد فر می شود مسئله بحث نگرشی که به آن اشاره کردید را بیشتر برای ما باز کنید؟
ببینید وقتی شما نگاهی معنوی ومبتنی برآموزه های دینی به ازدواج داشته باشید وازدواج را ضرورتی برای جامعه وتعالی جوانان وبرآورده شدن نیازهای عاطفی وروانی آنها بدانید طبیعتا بسیاری از موانع را سهل تر وآسان تر می گیرد وبه نوعی کمتر دچار سخت گیری می شوید چرا که هدف شما تشکیل پایه های زندگی وخانوده در جامعه می باشد.
اما اگر در طرف مقابل دیدگاه جامعه وخانواده وکلیت آن نسبت به ازدواج دیدگاهی مادی باشد طبیعی است که دراین دیدگاه ازدواج هنگامی معنا دارد که همه چیز فراهم باشد.دراین نوع دیدگاه همه چیز مبتنی بردارندگی زوجین به ویژه اقایان است.یعنی به واقع دراین نوع فکری مرد زمانی می تواند به خواستگاری بیاید که همه چیز داشته باشد وبه همین علت دراین دیدگاه افزایش سن ازدواج وتبعات آن برای جامعه اسلامی ومذهبی اصلا مهم نیست!
صادقی :به نظر من باید برای تحلیل ریشه ای این مسئله توجه داشته باشیم که دین مبین اسلام رویکردهای اجتماعی خاص خود را برای حفظ سلامت جامعه دارد.یکی از مهمترین رویکردها وبه نوعی راه حلها که دراسلام مطرح می باشد ازدواج زودهنگام است چرا که ازدواج سلامت جامعه را در گرو این موضوع می داند.
اما از طرف دیگر وقتی برخی در جامعه نگاهی به جز دینی به ماجرا داشته باشند فرق می کند.یعنی مثلا وقتی خانواده دختران ما از همان آغاز زندگی از پسر مراسم وخانه وماشین می خواهند این نگاه را دیگر نمی توان نگاه دینی دانست.چرا که براساس مطالعات آماری مشخص شده که بخش اعظمی از جوانان ما در سنین حدود ۳۴یا ۳۵ سال می توانند چنین امکاناتی را بدست آورند واگر قرار باشد همه اینها را داشته باشند وسپس برای ازدواج در چنین سنینی اقدام کنند دیگر این ازدواج معنایی ندارد ونمی توان نشانی از شادابی وطراوت درآن دید.ضمن اینکه در تفکر دینی سن بالای ازدواج برای جوانان به هیچ وجه پذیرفتنی نیست.
-آقای محمد فر نظر شما دراین باره چیست،شما هم مثل اقای صادقی براین باور هستید که ازدواج در سنین بالا مطلوب نیست وبرمبنای تفکر اسلامی جوانان برای ازدواج حتما نیازی به داشتن همه چیز ندارند؟
بله بنده هم کاملا موافق هستم.ببینید بیایید کمی روشن تر وریز تر صحبت کنیم.فرض کنیم که یک پسر می خواهد تحصیل کند.این پسر اگر بخواهد در یک رشته معمولی دانشگاهی تا مقطع کارشناسی ار شد تحصیل کند هنگام فارغ التحصیلی دراین مقطع حدود ۲۵ سالش خواهد بود.بعد از آن هم که دوسال خدمت را پیش رو دارد وپس از آن هم جویای کار شود، خوب طبیعتا ار پیش مشخص است که سن این فرد بالا می رود.
بحث خدمت را مطرح کردید،برخی از جوانان در برخورد با ما همیشه می خواهند که بحث ارتباط خدمت با ازدواج ویا افزایش سن را با کارشناسان درمیان بگذاریم. نظر شما که به عنوان دو پژوهشگر واستاد دانشگاه دراین زمینه مطالعاتی داشته اید چیست؟
محمدفر:به نظر بنده بحث خدمت باید در جای خودش مورد ارزیابی وبررسی قرار بگیرد وتمام ملاحظات سیاسی ودیگرمسائل هم در آن مد نظر قرار بگیرد.اما آنچه که می توان به آن دراین بحث اشاره داشت این است که خدمت اولا باید هدفمند شود وثانیا باید به گونه ای تنظیم شود که مانعی برای ازدواج جوان محسوب نگردد.به نظرمن باید دراین زمینه بیش ازاین چیزی که تاکنون انجام شده برنامه ریزی صورت بگیرد.البته از بحث هزینه وفایده برای جامعه هم نباید به آسانی عبور کرد وباید این موضوع مورد بررسی پژوهشی قرار گیرد که خدمت برای جوانان به چه صورت است وآیا خدمت مانعی برای برخی امور اجتماعی-فرهنگی جوانان محسوب می شود یا خیر!
صادقی:من براین عقیده ام که خدمت باید شروع کاری شان باشد یعنی به گونه ای که جوان از همان روزهای آغاز به خدمت متناسب با رشته تحصیلی ویا تخصصش به صورتی به کارگرفته شود که تا پایان خدمت یک متخصص درآن زمینه باشد.به این صورت ما پس از پایان خدمت با جوانانی روبه رو هستیم که در طول دوران خدمت در زمینه تخصصی خود متبحر شده اند وحالا آماده ازدواج هستند.البته در زمان هایی که امکانش وجود دارد باید طرحهایی برای کاهش زمان خدمت هم مد نظر باشد.
با تمام این اوصاف شما چه طرحی را برای حل نهایی ماجرای ازدواج ونهادینه کردن آن به عنوان یک فرهنگ پیشنهاد می کنید؟
محمد فر:قبل از اینکه جواب این سوال شما را بدهم باید از شما به عنوان یک رسانه تشکر کنم،چرا که یکی از مهمترین راه حلهای فرهنگی این موضوع حضور گسترده رسانه ها وکارشناسان دراین حوزه می باشد.چرا که در عصر نکنولوژی این رسانه ها وارتباطات هستند که می توانند یک مسئله را به طور کامل نهادینه سازی کنند.در کنار این موضوع باید ریشه های غلط فکری خانواده ها را هم عوض کنیم.یعنی یک تحول اساسی فکری در مورد ازدواج در خانواده های ایرانی به وجود می آوریم.
می توانید کمی منظورتان را دراین باره بیشتر توضیح دهید؟
محمدفر:ببینید در حال حاضر خانواده های پسران ودختران به ویژه دختران اصلا درک درستی از نیازهای جوانان ندارند،آنها گمان می کنند که جوانان حالا حالاها نباید به ازدواج فکر کنند و وقتی باید به سمت ازدواج سوق پیدا کنند که همه چیز داشته باشند.بنده خودم بارها این مسئله را مشاهده کرده ام که بسیاری از جوانان از ترس اینکه خانواده او را مورد شماتت قرار دهد در مورد ازدواج تا سنین بالا هیچ چیز نمی گوید،چرا که بسیاری از خانواده ها به او می گویند تو هنوز در سنین پایین برای ازدواج بچه ای!در حالی که این سبک رفتاری،کاملا در تعارض با یک جامعه دینی سالم خواهد بود.
صادقی:بگذارید بنده حرفهای آقای صادقی را از باب دیگری کامل کنم.چرا که بارها شده جوانان به بنده دراین زمینه مراجعه کرده اند وبه این نکته اشاره می کنند که اگر بر طبق گفته های والدینمان برای ازدواج در سنین ۲۳ یا۲۴ سالگی بچه هستیم.پس باید چه زمانی ازدواج کنیم؟
این سوال در ذهن جوانان ما دراین سنین در حالی شکل گرفته که خود والدین آنها چه پسران وچه دختران،در سنین حتی پایین تر ازاین ازدواج کرده اند.حال سوال اینجاست که آیا خود این والدین در زمان قبل از ازدواج با نیازهای طبیعی وفطری خود کلنجار نمی رفته اند؟ویا بخشی از ازدواج آنها بر همین انگیزه نبوده است؟
از طرف دیگر علاوه بر تمام این سوالات بسیار مهم،این موضوع هم باید مدنظر والدین قرار گیرد که در عصر امروز محرکهای غریزی وجنسی از طریق ابزار آلات مختلف برای جوانان مذهبی جامعه ایران بسیار بیشتر شده وبه این ترتیب این موضوع می تواند نقش مهمی در بحرانهای اجتماعی داشته باشد وتنها نسخه قطعی برای جلوگیری از تبعات این موضوع در یک جامعه دینی ازدواج زود هنگام است.
times new roman,times,serif :به نظر من باید برای تحلیل ریشه ای این مسئله توجه داشته باشیم که دین مبین اسلام رویکردهای اجتماعی خاص خود را برای حفظ سلامت جامعه دارد.یکی از مهمترین رویکردها وبه نوعی راه حلها که دراسلام مطرح می باشد ازدواج زودهنگام است چرا که ازدواج سلامت جامعه را در گرو این موضوع می داند. dir=font face=/fontFA style=times new roman,times,serif dir= dir=font face=font-size:14.0pt; line-height:150%; font-family: style=
